Đưa giấy tờ lên môi trường số

Cầm chiếc điện thoại thông minh trên tay, ông Nguyễn Văn Thành, người dân phường Duy Tiên (Ninh Bình) mở lại hồ sơ xin cấp phép xây dựng vừa được giải quyết trên cổng dịch vụ công. Toàn bộ giấy tờ, bản vẽ, tiến độ xử lý đều hiển thị đầy đủ, rõ ràng trên màn hình.

Từ hồ sơ giấy sang bản đồ số, chuyển đổi số đang giúp xã, phường quản trị đô thị hiệu quả.

Ông Thành chia sẻ, trước đây, mỗi lần làm thủ tục xin giấy phép xây dựng, người nhà ông phải chuẩn bị bộ hồ sơ giấy, đi lại không ít lần giữa xã (cũ) và huyện để bổ sung, chỉnh sửa theo yêu cầu. "Chỉ cần thiếu một giấy tờ là lại phải về làm lại, có khi mất cả tuần mới xong", ông nói.

Giờ đây, khi hồ sơ cấp phép xây dựng được số hóa, việc làm thủ tục trở nên thuận tiện hơn rất nhiều. Người dân chỉ cần nộp hồ sơ trực tuyến, theo dõi tình trạng xử lý ngay trên điện thoại hoặc máy tính. Khi cần bổ sung, cán bộ cũng hướng dẫn trực tiếp trên hệ thống, không còn cảnh đi lại nhiều lần như trước.

"Bây giờ tôi biết rõ hồ sơ đang ở khâu nào, ai xử lý, bao giờ có kết quả. Đến khi được cấp phép, giấy phép cũng có bản điện tử, lưu trên máy rất tiện", ông Thành nói.

Theo Bí thư Đảng ủy phường Duy Tiên Phạm Quang Hưng, chuyển đổi số tại địa phương được triển khai theo cách tiếp cận rất thực tế. Phường đã thành lập đầy đủ Ban chỉ đạo, các tổ công tác về phát triển khoa học, công nghệ, chuyển đổi số và Đề án 06, trong đó có Tổ ứng cứu công nghệ và nghiệp vụ gồm 15 thành viên.

Nhiệm vụ của Tổ không chỉ dừng ở xử lý sự cố kỹ thuật mà còn trực tiếp hỗ trợ người dân tại Trung tâm Phục vụ hành chính công, nhất là với người cao tuổi và người yếu thế, để không ai bị tụt lại trong môi trường số.

Cùng đó, 27 tổ công nghệ số cộng đồng được thành lập tại các tổ dân phố, làm nòng cốt trong công tác tuyên truyền, hướng dẫn kỹ năng số và thúc đẩy phong trào "Bình dân học vụ số".

Lan tỏa kỹ năng số trong cộng đồng

Tại Trung tâm Phục vụ hành chính công xã Bố Hạ (Bắc Giang), ông Trần Văn Lâm, người dân thôn Trại Mới lúng túng cầm chiếc điện thoại cũ để thực hiện thủ tục xác nhận thông tin cư trú trực tuyến. Một thành viên Tổ ứng cứu công nghệ của xã chủ động hướng dẫn ông đăng nhập, quét mã và hoàn thiện hồ sơ. Chỉ sau hơn 10 phút, thủ tục được giải quyết xong.

"Nếu không có các cháu hướng dẫn, chắc tôi lại phải về nhờ con làm hộ. Giờ được chỉ tận tay, lần sau tôi tự làm được rồi", ông Lâm nói.

Theo ông Mai Xuân Vinh, Phó chủ tịch UBND xã Bố Hạ, để chuyển đổi số đi vào thực chất, xã thành lập Ban chỉ đạo phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và Đề án 06, đồng thời tổ chức các tổ ứng cứu công nghệ, tổ công nghệ số cộng đồng tại xã và các thôn.

Gần 1 tỷ đồng được bố trí để đầu tư trang thiết bị công nghệ thông tin cho các phòng ban, cơ quan chuyên môn, trọng tâm là Trung tâm Phục vụ hành chính công và 4 thôn được lựa chọn thí điểm.

Công tác truyền thông, nâng cao nhận thức cũng được đặc biệt chú trọng. Một hội nghị tập huấn về chuyển đổi số và dịch vụ công đã thu hút hơn 1.000 học sinh, giáo viên Trường THPT Bố Hạ tham gia. "Chúng tôi coi thế hệ trẻ là lực lượng lan tỏa kỹ năng số trong cộng đồng", ông Vinh nói.

Số hóa để quản trị đô thị tốt hơn

Trong khi đó, phường Cửa Nam (Hà Nội) có diện tích chỉ 1,62km² nhưng dân số khoảng 52.000 người, khối lượng công việc quản lý quy hoạch, kiến trúc và phát triển đô thị rất lớn trong bối cảnh tinh gọn bộ máy.

Bà Nguyễn Thị Hân, cư dân một khu chung cư cũ trên phố Trần Hưng Đạo, mang theo tập hồ sơ đã ngả màu thời gian đến phường hỏi về thông tin cải tạo khu nhà mình đang ở. Nếu như trước đây, những câu trả lời bà nhận được thường còn chung chung, thì lần này, cán bộ phường mở ngay bản đồ quy hoạch số trên màn hình máy tính. Chỉ vài thao tác phóng to, các lớp dữ liệu hiện rõ, từ hiện trạng công trình, chỉ tiêu quy hoạch đến lộ trình cải tạo dự kiến.

"Tôi không rành công nghệ, nhưng nhìn bản đồ và nghe giải thích là hiểu ngay. Ít nhất là biết nhà mình đang ở đâu trong quy hoạch của phường", bà Hân chia sẻ.

Theo ông Nguyễn Hồng Dũng, Trưởng phòng Kinh tế, Hạ tầng và Đô thị phường Cửa Nam, để hiện thực hóa mục tiêu phát triển đến năm 2045, kết hợp hài hòa giữa bảo tồn di sản và đô thị hiện đại, phường lựa chọn hướng ứng dụng công nghệ số vào các tuyến công tác trọng điểm.

Trước hết là cải tạo chung cư cũ gắn với nâng cấp hạ tầng đô thị. Trên địa bàn có khoảng 50 chung cư cũ, mỗi dự án đều đòi hỏi tích hợp nhiều chỉ số kinh tế, kỹ thuật, văn hóa và xã hội phức tạp. Công nghệ số hỗ trợ mô phỏng phương án, đánh giá tác động và tạo thêm lựa chọn cho người dân cũng như nhà đầu tư.

Bên cạnh đó, phường đẩy mạnh ứng dụng công nghệ trong quản lý vỉa hè, lòng đường, an toàn giao thông và vệ sinh môi trường thông qua các hệ thống giám sát hình ảnh có hỗ trợ trí tuệ nhân tạo, hướng tới quản lý công bằng và minh bạch; Số hóa các kết quả nghiên cứu di sản kiến trúc…

((Theo ông Lê Tùng Lâm, Trưởng Ban Đô thị HĐND TP Đà Nẵng, trong nhiều năm, quy hoạch ở cấp cơ sở thường được xem là lĩnh vực kỹ thuật, khó tiếp cận với người dân. Bản đồ treo tại trụ sở, hồ sơ giấy dày cộp, việc tra cứu phụ thuộc nhiều vào cán bộ chuyên môn đã tạo ra không ít hệ luỵ do độ trễ thông tin và sự thiếu đồng bộ giữa quy hoạch, cấp phép và quản lý trật tự xây dựng.

Số hóa quy hoạch đang đảo chiều thực trạng đó. Dữ liệu đất đai, hạ tầng kỹ thuật, chỉ giới xây dựng và giấy phép được tích hợp trên nền tảng số, bản đồ quy hoạch trực tuyến cho phép tra cứu nhanh và trực quan, còn cán bộ quản lý có thêm công cụ giám sát, cảnh báo sớm vi phạm. Quy hoạch không còn là những bản vẽ tĩnh mà trở thành dữ liệu sống, phục vụ điều hành hàng ngày và nâng cao chất lượng quản trị đô thị trong giai đoạn phát triển mới.))

Theo Thoa Thương Vũ-Báo Xây Dựng